Volgende stap van het Kabinet

Minder afhankelijk van grote cloudaanbieders: De volgende stap in het inkoopbeleid van de overheid

In juni vorig jaar dienden de Kamerleden Six Dijkstra en Kathmann de initiatiefnota 'Wolken aan de horizon' in, waarin zij oproepen tot het verminderen van de afhankelijkheid van grote cloudaanbieders door de overheid. De nadruk ligt hierbij op het belang van digitale autonomie en het verminderen van risico’s die gepaard gaan met een concentratie van cloudaanbieders.

In de huidige digitale samenleving spelen de digitale snelwegen een cruciale rol in de omgang met en opslag van gegevens van zowel Nederlandse burgers als bedrijven. Cloudtechnologie biedt aanzienlijke economische en maatschappelijke voordelen, maar de afhankelijkheid van een beperkt aantal aanbieders brengt risico’s met zich mee op het gebied van concurrentiepositie, digitale strategische autonomie en continuïteit.

Kabinetsreactie: Herziening van het cloudbeleid en versterking digitale soevereiniteit

Onlangs reageerde het kabinet, met de verantwoordelijke minister van EZ en de staatsecretaris van digitalisering, op de initiatiefnota. De kabinetsreactie bevat enkele belangrijke kernpunten die van invloed kunnen zijn op de manier waarop de overheid en bedrijven omgaan met cloudoplossingen:

• Herziening van het cloudbeleid: Het kabinet erkent de noodzaak om het bestaande cloudbeleid uit 2022 te herzien. Hierbij zullen de uitkomsten van onderzoeken door de Auditdienst Rijk en de Algemene Rekenkamer meegenomen worden om een toekomstbestendig beleid te waarborgen.

• Versterking van digitale soevereiniteit: Er wordt ingezet op het vergroten van de digitale autonomie door het stimuleren van diversificatie onder cloudaanbieders. Dit omvat het bevorderen van Europese en nationale cloudoplossingen, zodat de afhankelijkheid van niet-Europese providers verminderd kan worden. ‍
• Samenwerking en kennisdeling: Het kabinet benadrukt het belang van samenwerking tussen overheden, kennisinstellingen en het bedrijfsleven om kennis en expertise op het gebied van cloudtechnologie te bundelen en te versterken.

Impact op inkoop en aanbestedingspraktijk

Deze ontwikkelingen hebben ook gevolgen voor het inkoopbeleid en de aanbestedingspraktijk van de overheid. In de kabinetsreactie wordt genoemd dat bij het selecteren van clouddiensten de nadruk meer zal komen te liggen op het kiezen voor Europese of nationale aanbieders. Dit is een stap richting het bevorderen van strategische autonomie op digitaal gebied. Dit zou ook gevolgen kunnen hebben voor de EU-aanbestedingsrichtlijnen, waar momenteel aan wordt gewerkt door de Commissie en lidstaten. De Aanbestedingswet zou mogelijk van toepassing kunnen worden verklaard op defensie- en veiligheidsdiensten bij het aanbesteden van clouddiensten.

Het kan betekenen dat aanbestedende diensten hun criteria en procedures moeten aanpassen om deze nieuwe beleidsdoelen te ondersteunen. Dit biedt kansen voor zowel overheidsinstellingen als bedrijven die clouddiensten aanbieden, vooral voor bedrijven die zich richten op Europese en nationale cloudoplossingen.

Wat betekent dit voor inkoopprofessionals en recruitment?

Voor inkoopprofessionals, vooral in de overheidssector, kunnen deze veranderingen in het cloudbeleid aanzienlijke gevolgen hebben voor de manier waarop aanbestedingen en contractmanagement worden uitgevoerd. Er zal meer nadruk komen op het kiezen van aanbesteders die strategische waarde toevoegen op het gebied van digitale autonomie en beveiliging. Dit kan ook de inkoopprocessen voor de overheid en bedrijven in de ICT-sector veranderen, wat kansen biedt voor inkoopprofessionals met ervaring in digitalisering en cloudtechnologie.